Op initiatief van de SGP-fractie, werd samen met de ChristenUnie, werd in de raadsvergadering van 20 februari jl. een motie ingediend tegen de legalisatie van lozingen van PFOA en GenX door provincie Zuid-Holland. Al eerder had de gemeente Krimpenerwaard eenzelfde oproep gericht tot het Rijk. De motie kreeg na enige discussie de steun van de gehele gemeenteraad.
In de motie wordt het college opgeroepen om een verzoek in te dienen bij Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland en het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (daaronder vallen twee ministers, namelijk de minister van Infrastructuur en Waterstaat en de minister voor Milieu en Wonen) om het lozen van PFAS (waaronder PFOA en GenX) per direct te stoppen. Daarnaast vindt woordvoerder Rien van der Boom, raadslid voor de SGP, dat er ook geen vergunningen meer verleend mag worden, ook niet daar waar de vervuiling al een feit is door een incident of eerdere lozingen, totdat is aangetoond dat deze stoffen op een verantwoorde wijze door de producent wordt verwerkt en dat deze stoffen bewezen veilig zijn voor de volksgezondheid.
Gezondheidsrisico’s
In de motie spreekt de gemeenteraad uit dat zij van mening is dat er momenteel vergunningen in de maak zijn bij de provincie Zuid Holland voor indirecte lozingen van PFOA en GenX door o.a. het Dordtse bedrijf Chemours en deze vergunningen niet afgegeven moeten worden omdat deze stoffen in 2019 door het Europees Agentschap voor Chemische stoffen (ECHA) recentelijk zijn geclassificeerd als zeer zorgwekkende stoffen die mogelijk ernstige gezondheidseffecten veroorzaken (dat wordt momenteel onderzocht door het EU-project: Human Biomonitoring for Europe HBM4EU). Ook zouden deze stoffen niet afbreken in het milieu. Voorts verspreiden deze stoffen zich makkelijk en snel in het milieu en zijn heel moeilijk te verwijderen uit het (grond)water.
Drinkwater
PFAS is een verzamelnaam voor meer dan 6000 verschillende poly- en perfluoralkylstoffen. Door toedoen van onder meer chemiebedrijf Chemours, voorheen DuPont, in Dordrecht en afvalverwerker KoreNet in Groot-Ammers komen kleine concentraties in rivieren en uiteindelijk in het leidingwater terecht. De stoffen worden niet afgebroken in het milieu en stapelen zich op. Vanuit Dordrecht komt er ook water in het Haringvliet, waar drinkwater Evides het zoete water haalt wat gebruikt wordt voor het drinkwater in de regio.
Oproep
Zolang toxicologen grote zorgen hebben over de effecten van deze stoffen op de volksgezondheid vindt de gemeenteraad van Goeree-Overflakkee dat voorkomen moet worden dat ze in het drinkwater komen. De raad roept op te voorkomen dat dit soort zorgwekkende stoffen in het milieu terecht komen.
Met die oproep spreekt de raad zich uit tegen het beleid dat Rijkswaterstaat en de provincie tot dusverre voeren. Rijkswaterstaat is het bevoegd gezag voor de rijkswateren en daarmee verantwoordelijk voor de directe lozingen op de nieuwe Merwede. De provincie Zuid-Holland is verantwoordelijk voor de indirecte lozingen en voor bijvoorbeeld de omgevingsvergunning van Chemours.
Risico’s
Beide overheidsinstanties legaliseerden tot voor kort niet-vergunde directe lozingen door een vergunning te verlenen onder het mom dat met een daarvoor uit te voeren emissietoets gekeken kon worden of lozing niet tot bepaalde risico’s zou leiden voor gezondheid en of ecologie.
Deze afweging, die de minister in een brief aan de Tweede Kamer toelichtte is lastig uit te leggen. Sterker, het lijkt de omgekeerde wereld: er vindt geen handhaving en sancties op illegale lozing plaats, maar lozingen worden gelegaliseerd om vervolgens met een jaarlijkse monitoring door Rijkswaterstaat te beoordelen of een vergunning moet worden bijgesteld.
In het NOS-journaal van 5 december signaleerde de provincie dat het toezicht op de PFAS uitstoot ernstig tekortschiet. En er gevaar bestaat dat PFAS houdend afval, dat niet volgens de regels wordt vernietigd, in het milieu verdwijnt. Aldus gedeputeerde F. Vermeulen tegen de NOS. Hij bevestigt wat de Inspectie voor de Leefomgeving en Transport (ILT) afgelopen zomer al signaleerde, namelijk dat er te weinig opgetreden wordt tegen de verspreiding van GenX via afvalstromen.
De minister voor Milieu en Wonen bepleit een Europese aanpak. Zolang die Europese aanpak er niet is wil zij dat alle bedrijven die met PFAS achtige stoffen te maken hebben verplicht worden te melden als er PFAS-stoffen in hun afval zitten.
Ondertussen heeft de gemeenteraad van Goeree-Overflakkee aangedrongen dat vergunningen van alle bedrijven die deze stoffen mogen lozen met onmiddellijke ingang ingetrokken worden. Totdat er voldoende aangetoond kan worden dat het PFAS en GenX op een verantwoorde wijze kunnen worden verwerkt en geen schade veroorzaken aan de volksgezondheid.