5,6 miljoen euro subsidie voor waterstof in Stad aan ’t Haringvliet

26 oktober 2020

Het project Stad Aardgasvrij ontvangt 5,6 miljoen euro uit het programma Aardgasvrije wijken voor duurzame verwarming met waterstof in Stad aan ‘t Haringvliet. Dit nieuws werd vandaag bekendgemaakt. Wethouder Tea Both-Verhoeven reageert enthousiast: “Met deze bijdrage kunnen we de overstap van aardgas naar waterstof voor de inwoners van Stad aan ‘t Haringvliet financieel ondersteunen, zodat inwoners geen extra kosten hebben. Een belangrijke stap in dit traject.”

Met waterstof stappen de inwoners over naar een duurzame vorm van verwarming zonder CO2 uitstoot. De financiële bijdrage wordt onder andere besteed aan maatregelen waarmee inwoners de overstap naar waterstof kosteloos kunnen maken. Het uitgangspunt is dat zij gedurende de komende 15 jaar geen hogere rekening hebben voor waterstof dan ze zouden hebben voor aardgas. Deze randvoorwaarde moet in het vervolg van het project nog worden ingevuld. Ook kunnen inwoners investeringen in energiebesparende maatregelen, zoals isolatie, spreiden over meerdere jaren. Bij bijvoorbeeld volledig elektrisch verwarmen, moet je deze investeringen doen voorafgaand aan de overstap.

Gemeente Goeree-Overflakkee was één van de 71 gemeenten die een aanvraag hadden ingediend. 19 aanvragen zijn hieruit geselecteerd, waaronder de aanvraag voor Stad Aardgasvrij. In de motivatie voor de toekenning wordt benoemd dat het voorstel financieel, technisch en organisatorisch goed is uitgewerkt en de juiste stakeholders worden betrokken. Wat ook voor het project spreekt is dat het een initiatief is van de inwoners.

Kennisuitwisseling
De gemeente werkt bij de realisatie van het project samen met gemeente Hoogeveen. Hoogeveen heeft vergelijkbare plannen voor de toepassing van waterstof en heeft ook een bijdrage gekregen vanuit het Programma Aardgasvrije Wijken. Wethouder Tea Both-Verhoeven: “Nu kunnen we de kennisuitwisseling voorzetten en samen zorgdragen voor twee mooie proeftuinen als bijdrage aan de energietransitie in Nederland.”

Samenwerking Stad Aardgasvrij
Stad Aardgasvrij is een initiatief van inwoners van Stad aan ’t Haringvliet om Stad aan ‘t Haringvliet aardgasvrij te maken. Zij werken samen met negen partijen, te weten Coöperatie Deltawind, Eneco, Gasunie, Greenpoint Group, Hygro, Oost West Wonen, provincie Zuid-Holland, netbeheerder Stedin en de gemeente Goeree-Overflakkee. Onderzocht wordt of dit mogelijk is door op grote schaal waterstof te leveren via de bestaande aardgasleidingen en door een speciale waterstofketel in de woningen. Inwoners, woningcorporatie en gemeente bewaken samen dat de overstap pas plaatsvindt op het moment dat inwoners dit willen. Daarnaast zorgen zij ervoor dat inwoners en pandeigenaren voldoende informatie en kennis hebben om een weloverwogen beslissing te nemen.

De samenwerking tussen de verschillende partijen is afgelopen zomer bekrachtigd met een intentieovereenkomst. Deze is aangeboden aan de actieve groep inwoners van Stad aan ’t Haringvliet en wordt op dit moment verder uitgewerkt.

Vervolg
De ambitie is om in 2025 de overstap naar waterstof daadwerkelijk te maken. Daarvoor moeten het komende jaar belangrijke beslissingen worden genomen en antwoorden worden geformuleerd op technische vragen en vragen over wet- en regelgeving. Hiervoor zijn de samenwerkende partijen in het project Stad Aardgasvrij in gesprek met de verschillende ministeries. Daarnaast ligt er nog een forse investeringsvraag voor de ontwikkeling, bouw en onderhoud van het systeem voor productie en levering van waterstof. De samenwerkende partijen zoeken op dit moment naar aanvullende mogelijkheden voor financiering van het hele project. Verder wordt gewerkt aan systeemontwikkeling en bouwen gemeente Goeree-Overflakkee, Oost West Wonen en de betrokken inwoners aan een degelijk participatieproces. De inwoners zijn namelijk de eersten die een besluit nemen over de overstap.

—– —– —– —– —–

Achtergrondinformatie project Stad Aardgasvrij
Stad Aardgasvrij is een initiatief van inwoners van Stad aan ‘t Haringvliet. Zij werken hierbij samen met de partijen Coöperatie Deltawind, Eneco, Gasunie, Greenpoint Group, Hygro, Oost West Wonen, provincie Zuid-Holland, netbeheerder Stedin en de gemeente Goeree- Overflakkee om Stad aan ‘t Haringvliet aardgasvrij te maken. Onderzocht wordt of het mogelijk is woningen te verwarmen door waterstof te leveren via de bestaande aardgasleidingen en met een speciale waterstofketel in de woningen.

Onderzoek
Elke partij heeft zijn eigen rol in de komende onderzoeksperiode. Gasunie en Stedin bereiden het transport van de waterstof voor via het bestaande aardgasnetwerk. Met daarbij een aanvullende voorziening voor opslag, zodat inwoners er ook warm bij zitten op de koudste dagen van het jaar. Eneco, Deltawind en HYGRO werken samen om waterstof te leveren door bestaande windmolens uit te rusten met een elektrolyser. En Greenpoint BV wil waterstof gaan leveren die geproduceerd wordt in hun nog te bouwen waterstoffabriek in Oude-Tonge. Woningcorporatie Oost West Wonen kijkt op welke wijze hun woningbezit hiermee kan worden verduurzaamd. Op deze wijze vullen partijen elkaar goed aan in de samenwerking.De samenwerking tussen de verschillende partijen is afgelopen zomer bekrachtigd met een intentieovereenkomst. Deze is aangeboden aan de actieve groep inwoners van Stad aan ’t Haringvliet en wordt op dit moment verder uitgewerkt.

H2GO
Het project Stad Aardgasvrij maakt deel uit van programma H2GO, waarin gemeente Goeree-Overflakkee en partners samen verschillende waterstofprojecten ontwikkelen. Via H2GO kan het project aansluiten op kennis en ontwikkelingen uit de andere projecten en samen optrekken in subsidieaanvragen en lobbytrajecten.

Uitdagingen
Waterstof in bestaande gebouwen wordt op dit moment op verschillende plaatsen getest. Zo zijn er onder andere woningen uitgerust met verwarming op basis van waterstof in Rozenburg, in Stad aan ’t Haringvliet (het Innovatiehuis) en in Delft (The Green Village). Dat waterstof veilig ingezet kan worden voor verwarming van een woning of gebouw, weten we daardoor al. Zowel in Hoogeveen als in Stad aan ’t Haringvliet wordt nu onderzocht wat er nodig is om de technieken uit deze testlocaties op grote schaal in een bestaande wijk in de praktijk te brengen. De uitdaging zit niet alleen in het op elkaar afstemmen van de techniek. De uitdaging zit ook in de ontwikkeling van wet- en regelgeving: wie is verantwoordelijk voor welk deel van het proces, wie controleert de uitvoerende partijen, de opbouw van financiën? Waar betaalt wie uiteindelijk belasting over en hoeveel? Wat is de democratische basis achter de overstap; wanneer is er voldoende uitgesproken draagvlak om de stap te maken?

Ook ligt er nog een forse investeringsvraag. Voor de ontwikkeling, bouw en onderhoud van het systeem voor productie en levering van waterstof is nog geld nodig. Deze kosten zijn nu nog vrij hoog omdat veel onderdelen speciaal voor het project worden ontwikkeld, zoals opslag voor langere koude perioden. De samenwerkende partijen zoeken op dit moment naar aanvullende mogelijkheden voor financiering van het hele project.