In de raadsvergadering van donderdag 7 juli werden door de politieke partijen de ‘algemene beschouwingen’ gegeven op het voorgenomen beleid. Met de kadernota worden de kaders gesteld voor de begroting van volgend jaar. Hoewel de gemeente, door extra gelden vanuit het Rijk de komende jaren meer geld hebben om te besteden gaf SGP-fractievoorzitter Hendrik Herweijer wel een winstwaarschuwing. ‘De schommelingen in het gemeentefonds zijn immers heel groot. Met de meicirculaire hebben we tot meer dan 12 miljoen euro per jaar extra gekregen, maar een volgende circulaire kan zomaar een vermindering van hetzelfde bedrag inhouden. Die grillige systematiek is onwenselijk, maar we hebben er wel mee te maken’. Hieronder de integrale tekst:
‘Voorzitter,
Ik verkeer in de gelukkige omstandigheid dat ik nog een opa heb. Zijn leeftijd – 89 jaar is hij inmiddels – verhindert hem niet om mee te leven met het wel en wee van zijn talrijke nageslacht. Als ik hem bezoek, vertelt hij altijd vooral hoe goed hij heeft. “Niemand wordt zo verwend als ik”, zegt hij dan vaak. En altijd informeert hij even naar het politieke reilen en zeilen, want dat houdt hij bij via het Eilanden-Nieuws dat hij – met een paar weken vertraging – krijgt. Als ik weer wegga, kijkt hij me vaak indringend aan en zegt dan: “Zul je het niet alleen doen? Want dat gaat niet, hoor!”
Samen
Ik heb mijn opa nog niet gesproken over het coalitieprogramma, maar ik denk dat hij zich goed kan vinden in het woord ‘samen’ dat met grote letters op de voorkant staat. Er komt veel op ons af. De afgelopen weken sprong het ‘stikstofdossier’ in het oog. Dat raakt natuurlijk in de eerste plaats de agrarische sector, maar eigenlijk ons hele eiland. Maar ik zou veel meer dossiers kunnen noemen: vluchtelingen, energietransitie, woningbouw, enzovoorts. Bij dat alles hebben we elkaar heel hard nodig. Intern bij de gemeente, maar ook in de verhouding tussen gemeente en inwoners. Natuurlijk, we mogen elkaar scherp houden. Maar als dat inhoudt dat we alleen maar tegenover elkaar staan, komt er weinig tot stand.
Financieel perspectief
Wat het financiële perspectief van de gemeente betreft: dat ziet er voor de eerste paar jaar goed uit. Maar dat is pas zo sinds het recente addendum, waarin de meicirculaire is verwerkt. De SGP-fractie is blij dat hierdoor alsnog uitvoering kan worden gegeven aan de SGP-motie die vorig jaar bij de begrotingsbehandeling is aangenomen en die vroeg om zo mogelijk de voorgestelde ombuigingen terug te draaien. We zijn er vooral content mee dat de verhoging van de onroerendezaakbelasting (OZB) uit de kadernota kan worden geschrapt, zodat de inwoners vooralsnog volgend jaar niet met deze lastenstijging worden geconfronteerd.
Winstwaarschuwing
Ik wijs er wel op dat het financiële perspectief in de oorspronkelijke kadernota nog heel anders was. Dat geeft de SGP-fractie aanleiding om een duidelijke winstwaarschuwing mee te geven aan de nieuwe wethouder financiën: ‘Reken u niet rijk!’ De schommelingen in het gemeentefonds zijn immers heel groot. Met de meicirculaire hebben we tot meer dan 12 miljoen euro per jaar extra gekregen, maar een volgende circulaire kan zomaar een vermindering van hetzelfde bedrag inhouden. Die grillige systematiek is onwenselijk, maar we hebben er wel mee te maken.
Financieel beleid
Daarom wil ik graag een dikke streep zetten onder een van de aanbevelingen uit het addendum: stop de overschotten van de komende jaren in de algemene reserve. En laten we, ook in lijn met het coalitieprogramma, als uitgangspunt kiezen voor de stabiliserende en terughoudende variant 3, zoals die op pagina 3 van de kadernota staat. Dus niet, zoals het college in de aanbiedingsbrief voorstelt, voor een mix tussen variant 2 (anticiperend en berekenend) en variant 3. Graag verneem ik op dit punt een reactie van de wethouder.
PM-posten
Die terughoudendheid is te meer nodig, omdat er een aantal PM-posten in de begroting staat waar te zijner tijd een behoorlijk prijskaartje aan zal worden gehangen. We zullen het geld dus nog hard nodig hebben. De SGP-fractie dringt erop aan om er alles aan te doen om de PM-posten (waarvan sommige al langere tijd op het lijstje staan) op korte termijn om te zetten in concrete plannen mét prijskaartje. Speciale aandacht wil ik vragen voor het zogenoemde kunstwerkenbeheerplan, dus de bruggen, kademuren, sluizen, enz. Is het mogelijk om na de zomer met een uitwerking daarvan te komen, zodat de kosten hiervan kunnen worden verwerkt in de begroting voor 2023 en verder?
Enecogelden
Een ander punt dat op korte termijn uitwerking verdient, betreft de Enecogelden. De SGP-fractie heeft er meermalen op aangedrongen dat deze gelden vooral niet moeten worden gebruikt om gaten in de begroting te dichten, maar dat ze moeten worden ingezet voor maatschappelijke doelen met een langjarig rendement. Maar ons bekruipt nu soms het gevoel dat de Enecogelden van de weeromstuit maar in een oude sok worden gestopt, waar niets mee wordt gedaan. Dat is ook niet de bedoeling, want op die manier wordt het geld alleen maar minder waard. Kan de wethouder toezeggen dat er nog dit jaar een voorstel komt voor inzet van de Enecogelden?
Evenementen
Ik wil de vinger leggen bij één specifiek punt uit de kadernota: het voorgestelde fonds voor evenementen à 60.000 euro per jaar. Het bevreemdt onze fractie dat er nog geen afwegingskader is, maar dat alvast wel wordt voorgesteld om geld in de begroting op te nemen. De volgorde moet wat ons betreft andersom zijn. Mijn vraag is daarom of het afwegingskader nog vóór de begrotingsbehandeling naar de raad komt.
Armoedebeleid
Gelet op onder andere de sterk stijgende prijzen, zal armoedebeleid de komende periode erg belangrijk zijn. Op basis van wat er in de kadernota staat, is de SGP-fractie er nog niet van overtuigd dat op dit punt de juiste keuzes worden gemaakt. Graag blijven we daarom nauw betrokken bij de uitwerking van het armoedebeleid.
Afhankelijkheid
Voorzitter, ik heb maar enkele punten aangestipt. Ter afsluiting wil ik nog even terugkomen op mijn opa. Als hij tegen mij zegt: “Zul je het niet alleen doen?”, kijkt hij mij indringend aan en zegt hij erachteraan: “Dan begrijp jij wel wat ik bedoel.” Wat hij bedoelt, wordt kernachtig verwoord in de ambtsgebeden van deze raad: “Verlevendig in ons een diep besef van onze afhankelijkheid van U.” en “Bekroon ons werk met Uw zegen.” Namens de SGP-fractie wens ik iedereen die afhankelijkheid en zegen van God toe’.