In de raadsvergadering van 11 juli j.l. gaf de SGP haar algemene beschouwing over de kadernota 2025. Hij ging o.a. in op de keuze die de gemeenteraad binnenkort moet maken om binnen de financiële kaders te blijven. Vanaf 2026 geeft het Rijk miljoenen minder aan de gemeente, terwijl de ambities van de gemeente groot zijn op maatschappelijke investeringen in o.a. scholen en openbare ruimte. Lees hieronder de bijdrage van fractievoorzitter Hendrik Herweijer:
Voorzitter,
Mijmeren
Op en in gebouwen zijn nogal eens teksten te zien. Ik moet denken aan de tekst op een woning aan de Geldersedijk in Dirksland: “In het heden, / Ligt het verleden, / In het nu, / Wat worden zal”. Het is een verbastering van enkele dichtregels van Willem Bilderdijk. Als klein ventje vond ik de tekst best ingewikkeld; misschien zelfs een tikkeltje mysterieus. Daardoor kon ik er steeds weer over mijmeren…
Terugkijken
Dat mijmeren past eigenlijk wel bij de kadernota; een scharnierpunt tussen het vorige jaar en het volgende jaar. Al mijmerend dacht ik aan een Bijbeltekst aan de muur van een gebouw waar ik regelmatig vergader: “Wat hebt gij dat gij niet hebt ontvangen?” (1 Korinthe 4:7) Het is een aansporing om stil te staan bij wat we hebben, maar dan wel om het te zien als gaven die we hebben gekregen. Daar is ook in onze gemeente alle aanleiding toe. Ik noem drie dingen.
1. We hebben de afgelopen tijd bestemmingsplannen vastgesteld voor honderden woningen. Dat heeft veel inzet en veel vasthoudendheid gevraagd. Hiermee is de woningnood nog niet opgelost, maar het zijn stappen in de goede richting.
2. De landbouwvisie is een mooi voorbeeld van krachtenbundeling in de samenleving. Een groep agrariërs heeft de nek uitgestoken en nagedacht over de toekomst van de landbouwsector, die door allerlei ontwikkelingen onder grote druk staat.
3. De uitgaven voor jeugdzorg zijn binnen de perken gebleven, doordat het succesvol is gebleken om in te zetten op preventie en op interventie ‘aan de voorkant’.
Vooruitkijken
Ik mijmer nog wat verder. Als je ons Dirkslandse ziekenhuis binnenloopt, zie je op de muur staan: “En nu, wat verwacht ik, o Heere? Mijn hoop, die is op U.” (Psalm 39:8) In dit opzien tot God willen we als SGP nadenken over de toekomst van onze gemeente. Er is veel wat de aandacht vraagt.
Hoofdboodschap van de kadernota is dat we als een gemeente een te grote broek aan hebben. We moeten dus gaan bezuinigen. Meer nog dan bij eerdere bezuinigingsrondes is het onontkoombaar dat dit ergens pijn gaat doen. We gaan de komende tijd nog uitgebreid in gesprek over de bezuinigingskeuzes, maar we geven alvast enkele belangrijke noties mee.
• We moeten focussen op de kern: waar moeten we als gemeente van zijn? Wat is het urgentst? We moeten niet alles willen doen. Daar zijn de financiële en personele polsstok echt te kort voor.
• We moeten niet simpelweg uitgaven wegstrepen, maar breed de gevolgen bezien. Een bezuiniging op het ene terrein kan immers grote ongewenste gevolgen hebben op een ander terrein.
• We moeten, ongeacht de bezuinigingen, inzetten op het binden en betrokken houden van vast personeel. Daar hebben ook onze inwoners baat bij.
• De financiële lasten voor burgers en bedrijven moeten acceptabel blijven. Laten we dus eerst en vooral kijken naar het beperken van onze uitgaven.
• Minstens zo belangrijk is om steeds vooral het welbevinden van onze inwoners in het oog te houden. Een koploperspositie van onze gemeente is geen doel op zich. Om maar een balletje op te gooien: we kunnen overwegen om de energietransitie te temporiseren. Daar hoeven inwoners geen nadeel van te ondervinden, maar het beperkt wel de gemeentelijke inzet.
• Het is begrijpelijk dat we voor de bezuinigingen focussen op 2026, maar we moeten wel voorkómen dat het bezuinigingstraject wordt gehinderd als we de komende tijd beslissingen nemen met langjarige financiële impact. Hoe ziet het college dit?
• Wij hebben de taak om ingewikkelde en ingrijpende keuzes te maken. Dat moeten we zoveel mogelijk in gezamenlijkheid doen. Dat vraagt van ons allemaal om onderlinge tegenstellingen te overbruggen.
Perspectief
Ik breek mijn mijmeringen af.
Bij een recent gemeentelijk nieuwsbericht stond een foto van het toegangshek van de begraafplaats in Herkingen. In het hek is een Bijbeltekst verwerkt: “Zalig zijn de dooden die in den Heere sterven.” (Openbaring 14:13) Dit zet ons politieke bezigzijn, hoe nuttig en nodig ook, in perspectief. In een Bijbelhoofdstuk waarin het rampzalige oordeel wordt aangezegd over eenieder die God niet wil erkennen, staat deze zaligspreking van eenieder die door de voldoening van Jezus met God is verzoend. Dat geeft het leven een perspectief dat een eeuwigheid verder reikt dan onze politieke horizon.