Presentatie onderzoek Joods rechtsherstel – Ik kon dat niet begrijpen

28 september 2024

De presentatieavond van 26 september begon met twee insprekers. De voorzitter van het De Recreatie Sportvereniging Hart Patienten S.H.P Goeree-Overflakkee vroeg aandacht voor openingstijden in De Staver. Daarna sprak mevr. Van Rij over het Joods rechtsherstel. In een persoonlijk verhaal vertelde zij over haar familie die weggevoerd is van ons eiland.

Mevr. Biemond-Boer presenteerde haar onderzoek naar Joods rechtsherstel. Op verzoek van de gemeenteraad heeft zij gekeken naar de rol van gemeentelijke bestuurders in hun omgang met de Joodse gemeenschap op ons eiland in en na de Tweede Wereldoorlog. De burgemeester heette de nabestaanden die aanwezig waren van harte welkom. ‘We kunnen niet goedmaken wat er toen is gebeurd, het leed is te groot. We kunnen er wel lering uittrekken voor nu en de toekomst’, aldus de burgemeester.

Stil zijn
Na de presentatie van mevr. Biemond kregen de raadsleden gelegenheid om te reageren. Raadslid Peter Kieviet namens onze fractie in een eerste reactie: ‘Als ik de verhalen in het onderzoeksrapport en het verhaal van mevrouw Jolanda van Rij van zojuist op me laat inwerken en nadenk over een reactie op dit onderzoek, dan denk ik: misschien moeten we gewoon maar stil zijn…. Want onze woorden doen ertoe en we kunnen de diepe pijn en het naamloze verdriet van deze Joodse nabestaanden niet onder woorden brengen.

Als ik er voorzichtig toch woorden aan probeer te geven, dan vind ik dit rapport ‘confronterend’. We lezen over accurate en nauwkeurige uitvoering van maatregelen door lokale overheden en van trage of slordige uitvoering van de omstreden maatregelen was blijkbaar weinig te merken. Ook handelde men kil en bureaucratisch. Naast de feitelijke beschrijving van de gebeurtenissen, krijgen ze door de persoonlijke en indringende verhalen een gezicht. Ook komt het antisemitisme (waar we momenteel ook veel over horen en zien) met deze verhalen heel dichtbij: het gebeurde op ons eiland!

Daarnaast houdt dit rapport ons een ‘spiegel’ voor. Hoe gaan we op dit moment met onze inwoners om en hoe voorkomen we onrechtmatig handelen? Hoe houden we de herinnering aan en de (h)erkenning van dit leed levend?

Wat ons betreft zetten we na dit rapport geen punt, maar denken we na over het concreet zichtbaar maken van deze herinnering. Kunnen de bestaande gedenkplaatsen, zoals de Joodse begrafenissen in Dirksland en Sommelsdijk, in deze herinneringscultuur een grotere rol gaan spelen? En wat te denken aan het benoemen van straatnamen in nieuwe wijken naar onze overleden Joodse inwoners? Verder denken we dat het goed is om na het uitbrengen van dit rapport met een formele reactie vanuit het college en de raad te komen.’

Het hele rapport is te vinden op de website van de Gemeente Goeree-Overflakkee (https://www.goeree-overflakkee.nl/onderzoek-rechtsherstel).

Na een korte pauze werd een presentatie gegeven door dhr. Lavooij van Delta21. Delta21 is een particulier plan wat bedacht is om antwoord te geven aan de uitdagingen van waterveiligheid en energie. Eerder stelde onze fractie al schriftelijke vragen over dit initiatief. Uit de antwoorden blijkt dat het initiatief zeker nog geen officiële status heeft.

De avond werd afgesloten met een presentatie van St. Eilandmarketing die vertelde waar zij mee bezig zijn. Een bruisende presentatie waarin niet alleen aandacht was voor toerisme, maar zeker ook voor onze eigen inwoners.

De avond is terug te kijken via https://goeree-overflakkee.raadsinformatie.nl/…/Present… .