Bij de dodenherdenking op 4 mei 2010 in Ouddorp was oud-bemanningslid William “Bill” Effinger en zijn familie uit de Verenigde Staten aanwezig. Ook een zoon van bemanningslid Pavlic was te gast bij de herdenking. De gasten zijn in Ouddorp op uitnodiging van de stichting WO2GO. Ze zullen de komende dagen aan herdenkingsactiviteiten meedoen. Pavlic en Effinger zaten beiden in een toestel dat tijdens de Tweede Wereldoorlog nabij de Stoofweg in Ouddorp neerstortte. Burgemeester Van de Velde-de Wilde van de gemeente Goedereede sprak in haar toespraak tijdens de dodenherdenking speciaal een Engels woord aan de gasten. Namens de gemeente legde ze samen met wethouder F.J. Tollenaar een krans bij het monument in Ouddorp.
Dames en heren, jongens en meisjes, welkom bij onze jaarlijkse dodenherdenking hier in Ouddorp in de gemeente Goedereede.
Een speciaal welkom aan onze buitenlandse gasten, namelijk een voormalig bemanningslid van het vliegtuig dat neerstortte nabij de Stoofweg in Ouddorp; William ‘Bill’ Effinger en zijn familie uit de Verenigde Staten en de heer Pavlic, zoon van bemanningslid Pavlic. Zij zijn hier op uitnodiging van de Stichting WO2GO. Ze hebben de overtocht gemaakt en zijn de komende dagen aanwezig bij de verschillende herdenkingsactiviteiten.
A special welcome to our foreign visitors from the USA. It is very special to meet you here on this place. And we are honoured that you made the journey to be with us these days.
Op 4 mei herdenken wij in Nederland en daarbuiten allen, burgers en militairen, die sinds de Tweede Wereldoorlog tot vandaag in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen in oorlogssituaties of bij vredesmissies. Voor de vijfenzestigste keer herdenken en gedenken, ook hier in Ouddorp.
We voelen ons één met allen die verdriet hebben om hun geliefden en bekenden die de bevrijding van destijds in 1945, in ons land, in voormalig Nederlands-Indië, het Verre Oosten of waar ook ter wereld verbleven, niet mochten meemaken. Maar ook na 1945 zijn vele mensen bij de uitoefening van hun beroep, bij velerlei missies om het leven gekomen. Hierbij denken wij natuurlijk ook aan de nabestaanden van de recent omgekomen mariniers in Uruzgan vorige week.
En daarbij vergeten we hier in Ouddorp ook nooit de ramp met ons vissersschip de OD1, de bomexplosie als gevolg van oud opgevist oorlogstuig, en haar drie slachtoffers. Afgelopen 6 april was het vijf jaar geleden dat die tijding kwam. Het zal ons nooit loslaten, het kleine monumentje hier vóór ons zal ten allen tijden de stille getuige zijn.
Steeds minder mensen kunnen aan ons allemaal doorvertellen wat zich tijdens de tweede wereldoorlog in de wereld afspeelde en wat men heeft ontbeerd. Belangrijk is dat wij een actieve houding aannemen om deze herdenkingen te blijven organiseren en blijven herinneren aan die vreselijke tijd.
We moeten het dus niet als iets uit het verre verleden beschouwen maar we moeten ons de waarden die destijds nodig waren om de vrijheid te herstellen, toe-eigenen, erkennen en herkennen. Het verkrijgen en behouden van vrijheid zoals wij die kennen moet ons allen blijven bezighouden. Het is het waard om voor te gaan, om voor te werken en om voor te strijden.
Daarom is het van zo’n groot belang dat jullie, jongens en meisjes, er vanavond zijn. En natuurlijk; het is vakantie, maar het doet ons goed dat jullie toch in grote getale aanwezig zijn. Het geeft jullie ook een podium om met name invulling te geven aan jullie project ‘adopteer een monument’. De beide basisscholen hier in de kern Ouddorp adopteerden jaren geleden ons oorlogsmonument.
Hierop staan de namen van diegenen die in de oorlog het leven lieten, waaronder een groot deel van de mannen die na de grote razzia, eind 1944, niet terug mochten keren. Jullie zullen straks ook een krans leggen en symbolisch de adoptie overdragen van de groepen 8 naar 7. Voor alle grote mensen hier vanavond is het echt goed om te zien dat jullie zo betrokken zijn. Immers; jullie zijn de generatie van de toekomst en jullie zullen als jullie later groot zijn deze herdenkingen overnemen. En dat is voor ons allemaal heel belangrijk.
Afgelopen zomer was ik samen met mijn man in Normandië. We bezochten de landingsstranden en realiseerden ons ter plaatse hoe een immense operatie dat is geweest met de middelen van toen. Maar bovenal hoeveel jonge mannen daarbij het leven lieten. Door de steile rotswanden en de open stranden waren zij voor de artillerie een makkelijke prooi.
Intens indrukwekkend als je daar de plaatsen van weleer aandoet, maar zeker ook als je de vele duizenden graven aanschouwt. De prijs die is betaald is niet te bepalen. Immens groot. De stille getuigen zowel in het water als op het land hebben op ons een diepe indruk gemaakt.
Kortom; onze vrijheid heeft een hoge prijs gekend, waarvan ook de namen van de mensen uit onze gemeenschap hier op ons monument de stille getuigen zijn. Vrijheid is een ruim begrip. Het moet niet uitmaken welke achtergrond iemand heeft. Wij allemaal verschillen nu eenmaal, qua karakter, qua geloofsovertuiging, qua cultuur en ga zo maar door.
Vrijheid is juist de vrijheid om anders te zijn, om jezelf te zijn, anders te denken als je dat wilt, anders te handelen als je dat wilt. De bezetters van destijds tolereerden op geen enkele wijze de vrijheid om anders te zijn. Men moest voldoen aan een ideaaltype, en zo niet dan liep je het risico opgepakt en gedeporteerd te worden.
Sinds de Tweede Wereldoorlog zijn nog vele mensen slachtoffer geworden van etnische conflicten, gewelddadige regimes en oorlogen en vaak alleen omdat men anders denkt. Vrijheid is niet vanzelfsprekend.
Anno 2010 wordt het nieuws nog steeds bepaald door confrontaties tussen verschillende culturen. Onze wereld kent momenteel heel wat brandhaarden. Gebieden waar ook nog steeds onze eigen militairen ondersteuning bieden, ook militairen uit onze eigen gemeente Goedereede.
Steeds moeilijker wordt het om open te blijven staan voor andersdenkenden, zeker gezien de vele zware terroristische acties van de laatste jaren, waarbij angstgevoelens steeds sterker worden.
We zullen ons moeten afvragen of de vrijheden die destijds door President Rooseveld werden geformuleerd, te weten de vrijheid van angst en gebrek aan voedsel, van onderdak, van meningsuiting en van godsdienst, anno 2010 nog net zo belangrijk zijn als toen in 1941.
Welke waarden zijn er tegenwoordig nodig om dat allerbelangrijkste goed dat wij zo normaal vinden, die ultieme vrijheid te kunnen blijven behouden, te ontwikkelen, daaraan te werken in de wetenschap dat met name die verscheidenheid dat vaak zo moeilijk maakt.
Een herdenking als vanavond, de 4 mei herdenking, zou voor ons allemaal een inspiratiebron moeten en kunnen zijn, om te blijven vechten om democratie te bereiken in die delen van de wereld waar het nog steeds ontbreekt.
De herdenking zou ons moeten doen beseffen dat we ook niet verder komen als we alleen onze eigen belangen voorop zetten. Nee, altijd zullen we moeten blijven investeren in elkaar, het gesprek aan blijven gaan, partijen niet tegen elkaar opzetten, maar blijven investeren in het slaan van bruggen. Begrip blijven vragen voor het simpele feit dat we nu eenmaal niet allemaal hetzelfde zijn en beseffen dat het juist anno 2010 wellicht nog nadrukkelijker nodig is om daar energie in te blijven steken.
Wat is het mooi te zien dat u hier vanavond met zo velen naar toe bent gekomen om met ons deze herdenking vorm en inhoud te geven. Vanaf deze plaats wil ik iedereen bedanken die zijn of haar medewerking heeft gegeven aan deze herdenking, speciaal een woord van dank aan het Marine bewakingskorps. Zij hebben gedurende vele tientallen jaren deze herdenking ondersteund. We zijn dankbaar dat de Nationale Reserve dit stokje vanaf heden over gaat nemen.
Dames en heren, jongens en meisjes, Zo meteen leggen we ter nagedachtenis aan onze gevallenen de kransen en bloemstukken. Vele organisaties en nabestaanden zullen van de gelegenheid gebruik maken om dat te doen. Daarna zijn we twee minuten stil.
Twee minuten ter nagedachtenis aan diegenen die hun leven lieten voor onze vrijheid, twee minuten om hen nooit te vergeten, twee minuten om stil te staan bij de pijn van alle dag bij de nabestaanden, twee minuten om te concluderen dat dit nooit meer mag gebeuren.
bron: Gemeente Goedereede