Op de drukbezochte nieuwjaarsreceptie van de gemeente Goedereede op donderdag 5 januari in sport- en zalencentrum Dorpstienden te Ouddorp hield burgemeester G.J. van de Velde-de Wilde, de traditionele Nieuwjaarstoespraak. Daarin zegt ze over de jaarwisseling: “Ik wil iedereen bedanken die er aan heeft bijgedragen dat wij kunnen terugzien op een redelijk goed verlopen jaarwisseling met slechts een paar calamiteiten en niet al te veel schade. Dit is mede te danken aan de ambtelijke inzet vooraf om het draaiboek voor de jaarwisseling uit te voeren. Maar ik bedank ook de politie en de drie blusgroepen van Ouddorp, Stellendam en Goedereede voor hun inzet, en de buitendienst van de gemeente voor het vele extra werk in het weekend”.
Dames en heren,
Geweldig dat u weer met zo velen naar zalencentrum Dorpstienden bent gekomen. Vanaf deze plaats wil ik u namens gemeente Goedereede een goed en gezond 2012 toewensen!
Ik wil iedereen bedanken die er aan heeft bijgedragen dat wij kunnen terugzien op een redelijk goed verlopen jaarwisseling met slechts een paar calamiteiten en niet al te veel schade. Dit is mede te danken aan de ambtelijke inzet vooraf om het draaiboek voor de jaarwisseling uit te voeren. Maar ik bedank ook de politie en de drie blusgroepen van Ouddorp, Stellendam en Goedereede voor hun inzet, en de buitendienst van de gemeente voor het vele extra werk in het weekend.
2012 zal in alle opzichten een uitdagend en bijzonder jaar worden, verwacht ik. Ik heb wel lang nagedacht over de manier waarop ik mijn toespraak zou inrichten, vaak wordt er teruggekeken en kort vooruit gezien. Ik wilde het vanavond andersom doen, kort terugblikken en proberen vooruit te zien en aan te geven waarom ik denk dat 2012 in alle opzichten een belangrijk jaar wordt voor u en voor de gemeente Goedereede.
Afgelopen jaar is er weer heel wat gerealiseerd op allerlei vlakken. De bouw werd gestart van de Entree Goedereede; een lang gekoesterde wens. In Welgelegen is begonnen met de eerste fase, en van de tweede fase vond afgelopen week de aanbesteding plaats. De nieuwe Vliedberg komt eraan, evenals de nieuwe brandweergarage in Goedereede. Ook op recreatief gebied werden mooie resultaten geboekt; zoals de nieuwe strandtenten en de extra kilometers fietspaden.
Maar ik wil ook graag de komst van het Eco-hotel noemen. Dan is er de uitbreiding van de tramrails naar het eind van de Brouwersdam. De bedrijveninvesteringszone werd ingericht en nu al is het aantal inbraken aanzienlijk verminderd op de industrieterreinen in Stellendam. We hadden een prachtige vlootschouw tijdens de dag van de visserij. En ik zie uit naar de promotie en netwerkdag van de Stellendamse Garnaal.
Goedereede trok hard aan het opstarten van de SVAG, het samenwerkingsverband van autonome gemeenten. We vierden een prachtig 125-jarig jubileumjaar van fanfare Apollo uit Goedereede. Fanfare de Hoop uit Stellendam werd wederom eerste bij het grootste landelijke concours.
De gemeenteraad nam een besluit tot renovatie van ons zwembad ‘t Zuiderdiep in Stellendam. We sloten een contract voor een nieuwe beheersvorm van onze dorpshuizen. We plugden als gemeenteraad tonnen aan bezuinigingen in. We investeerden heel veel in de openbare ruimte, met name in de kern Stellendam. Maar we gaan ook tonnen investeren in ons recreatief product; de uitwerking van de economische nota.
In het kader van NLDoet organiseerden we wederom een geweldige avond voor onze vrijwilligers in maart met een optreden van het Fanfarekorps Koninklijke Landmacht (Bereden Wapens). Zet u als vrijwilliger 16 maart aanstaande maar in uw agenda, want ook dan zal gemeente Goedereede haar vrijwilligers weer in het zonnetje zetten.
We ontvingen een prachtig rapport over onze dienstverlening; ‘Waarstaatjegemeente’ en konden lezen hoe onze inwoners over ons denken. We ontvingen een prachtig rapport van de Rekenkamercommissie over burgerparticipatie met daarin alle lof over de manier waarop de gemeente Goedereede hier vorm en inhoud aan geeft.
We zagen recent op TV Rijnmond vijf indringende uitzendingen over het wel en wee in onze visserijsector en wat dat voor de gezinnen betekent. Wij hebben een groot aantal schepen die tot de top van de wereld behoren, maar ik hoop echt uit de grond van mijn hart dat de Europese commissie akkoord gaat met het vrijgeven van de pulskorvisserij. Naast het blijven innoveren en duurzaam vissen is dit één van de grote omslagen die de kottersector nodig heeft om te kunnen overleven. Dit is dus ook enorm belangrijk voor de visserijcluster in onze gemeente.
Waarom wordt 2012 zo’n bijzonder jaar? Het zou zo maar het laatste jaar van het bestaan van onze gemeente kunnen zijn. Aan het eind van dit jaar gaat dan de meer dan mooie gemeente Goedereede op in de nieuwe gemeente Goeree-Overflakkee. Als dat doorgaat hebben we slechts een korte voorbereidingstijd om daar klaar voor te zijn.
Op korte termijn wordt het wetsvoorstel over de herindeling, inclusief het advies van de Raad van State, naar de Vaste Kamercommissie gestuurd. Al op voorhand heeft de griffie groen licht gekregen om de voorbereidingen ter hand te nemen en de gemeenten in te lichten, ik verwacht dus eerdaags een brief met daarin de stukken en een uitnodiging om te reageren.
En let op; ik ga ervan uit dat de gemeente Goedereede zal reageren op de haar wel bekende manier; met open en transparante argumenten. Argumenten die legitiem waren en nog steeds zijn. De gemeente Goedereede doet het goed, we hebben oog voor collega-gemeenten, we staan open voor samenwerking, doen dat lokaal, op het eiland en ver daarbuiten. We zijn financieel gezond en de zojuist genoemde rapporten van de enquête over de dienstverlening en de Rekenkamercommissie onderschrijven dit nogmaals.
Er is onduidelijkheid over toetsingskaders, waarbij de Tweede Kamer het nieuwe kader naar de prullenbak heeft verwezen. Het blijft ook bijzonder dat Goedereede nog steeds de enige gemeente in Nederland is die gedwongen wordt tot herindelen. Wat is de gemeente Goedereede nu anders dan de case in Renswoude en in de Krimpenerwaard? Op dat punt heeft de minister mij in ieder geval niet kunnen overtuigen.
Ik blijf gedwongen herindeling het slechtste politieke instrument vinden. Maar ik ben ook realistisch; de trein rijdt door. Volgens onze laatste informatie zal als alles meezit de Tweede Kamer op zijn vroegst eind april, begin mei een besluit nemen. En dan daarna de Eerste Kamer vervolgens in september. Qua tijdspanne zit er wel heel veel druk op het dossier.
Want ja, of u nu voor- of tegenstander van de fusie bent, op 3 januari 2013 moeten de loketten wel open zijn en moet u wel weten waar u terecht kunt. Ik ben blij dat Goedereede inmiddels volwaardig meedoet in alle werkgroepen, wij brengen kennis en knowhow in en wij zijn trekker van een aantal dossiers. De harmonisatie van beleid, de hele inpassingprocedure voor ons personeel, de huisvestingsvraag, de ict; alles moet wel geregeld zijn aan het eind van dit jaar.
Maar, dames en heren, 2012 is ook het jaar waarin een groot aantal nieuwe wettelijke taken afkomen op de overheid en ook dat is een aanzienlijke operatie. Voorbereiding, beleid formuleren, vaststellen en invoeren.
Voor de genoemde overdracht van nieuwe taken ben ik niet bang, een aantal van die taken hebben we al opgepakt in samenwerkingsverband en die lopen goed. De grote nieuwe taak in de jeugdzorg kunnen wij niet als eiland; daarvoor hebben we minstens het Rijnmondgebied nodig als partner. Maar het voorwerk moet wel gebeuren aankomend jaar.
Daarnaast is het zo dat het Rijk altijd een efficiencykorting toepast met als argument: de gemeenten kunnen het efficiënter organiseren. Daar maak ik mij wel zorgen over. Bijvoorbeeld bij de drank- en horecawetgeving die naar de gemeenten komt. Wij draaien op het eiland een pilot op dat vlak; we hebben dus al een paar jaar ervaring opgedaan. De redenatie van het Rijk is: ‘u deelt boetes uit, dus u kunt deze taak budgettair neutraal uitvoeren’. De werkelijkheid is anders; op een enkele boete na liggen de kosten van de uitvoering voor bijna 100% extra op ons bord!
Wat krijgen we allemaal nog meer aan extra taken?
- De AWBZ functie dagbesteding en begeleiding gaat over naar de Wmo.
- De transitie van de jeugdzorg; de gemeenten worden verantwoordelijk voor de inkoop van de zorg bij de verschillende instellingen.
- De wet Werken naar Vermogen wordt ingevoerd, gemeenten worden fors gekort in reïntegratiebudgetten en op de Wet Sociale Werkvoorziening.
Het gaat om miljarden die nu via het Rijk worden uitgegeven, maar ook over miljoenen die na de overdracht bij het Rijk achterblijven. Het rijk bezuinigt, de rekening komt bij de gemeenten terecht en de tijd zal leren welke financiële consequenties het voor de gemeenten zal hebben.
De tijd dat veel zaken door de overheid werden geregeld en u daarop een beroep kon doen zijn voorbij. Er wordt steeds meer gevraagd van uw zelfredzaamheid, van uw inventiviteit en van uw creativiteit. Het is in ons landje ook wel een beetje scheefgegroeid. Hoeveel instanties hebben we wel niet die zich allemaal bezighouden met zorg en zorgverlening? En dan hoor je ook nog vaak dat men langs elkaar heen werkt.
Ik geef een voorbeeld: Uit recente rapporten blijkt dat er een enorme toename is van kinderen die een beroep op jeugdzorg doen, ongeveer één op de zeven kinderen maakt gebruik van zorg en daarbij zijn ook veel jongeren met ernstige gedragsproblemen en behoefte aan jeugdpsychiatrie. En afgelopen maand presenteerde onze staatssecretaris, mevrouw Van Velthuizen, een rapport waaruit blijkt dat er gemiddeld in elke klas een kind zit dat thuis wordt mishandeld.
Er is een tendens ontstaan dat wij bezig zijn met bestrijden van de problematiek en daarvoor een beroep doen op alle hulporganisaties die wij hebben. We hebben echter minder oog gehad in het voorkomen van de problemen. Als wij bij probleemgezinnen meer aan de voorkant geld, tijd en energie inzetten in ondersteuning en begeleiding, dan zou dat wel eens veel meer rendement kunnen opleveren.
Jeugdzorg is prima, maar alleen als het echt nodig is. De gemeente krijgt straks de regie in de nieuwe wetgeving, maar de belangrijkste spelers blijven toch ook de ouders zelf. Zij moeten zorgen voor een veilige, warme omgeving, waarbij zij hun kinderen helpen zich te ontwikkelen, hen weerbaarder te maken en hen te leren omgaan met tegenslagen. En dat valt niet altijd mee in de huidige tijd.
En de praktijk leert nu eenmaal dat er nog vele problemen te overwinnen zijn. Als gemeente hebben we recent het nieuwe project ‘Gezonde slagkracht’ opgestart: Een lesprogramma voor de basisschoolleerlingen van de groepen 7 en 8 die met name met betrekking tot de zojuist genoemde problemen. Met het programma wordt getracht de jongeren te begeleiden en weerbaarder te maken.
Ik vind het verheugend om de eerste resultaten te horen. Want de lessen worden door de kinderen als zeer positief ervaren en ook de ouders zijn heel enthousiast. Ook vele instanties, zoals de kerken geven hun medewerking aan dit project. De oproep van minister Van Bijsterveld om ouders meer te betrekken bij de school van hun kinderen wordt hier met twee handen opgepakt.
Ook het recent vastgestelde beleid om taalontwikkelingsachterstanden bij jonge kinderen adequaat op te pakken zal hier zeker een bijdrage aan leveren. En als het uiteindelijk echt niet lukt zijn er de professionele organisaties waar zowel ouders als kinderen terecht kunnen.
En dan de Wet Werken Naar Vermogen. De stelselwijziging die uitgaat van één regeling voor de onderkant van de arbeidsmarkt en zoveel mogelijk mensen wil laten werken naar vermogen. Dit heeft directe gevolgen voor de werkvoorzieningschappen. Alleen bij bepaalde indicering kan men bij de werkvoorzieningschappen terecht, anderen vallen buiten de boot. Dat betekent dus ook een andere acquisitie bij de schappen voor het aantrekken van werk.
Zij krijgen immers op termijn een heel ander arbeidspotentieel ter begeleiding in huis. Er ligt mijns inziens ook een grote taak voor het bedrijfsleven, die geacht wordt banen aan te bieden voor mindervalide werknemers. Als gemeente maken we veelvuldig gebruik van de diensten van het Binnenhof, ik noem de gastheren en -vrouwen op onze parkeerterreinen en in het voorlichtingscentrum van het Grevelingenschap bij de Punt.
In de loop van de tijd hebben wij zelfs een groot aantal medewerkers vanuit het Binnenhof overgenomen. ik ga ervan uit dat ook de nieuwe gemeente zich zo zal opstellen, maar ik daag ook het bedrijfsleven uit op Goeree-Overflakkee om concrete afspraken met de gemeenten te maken over de aanname van deze doelgroep.
De financiële uitwerking van de nieuwe regelingen baart mij wel zorgen: Wij zijn nog wel een gemeenschap die veel voor elkaar over heeft en de zorg voor en met elkaar op zich neemt. Maar ook hier geldt dat er grenzen zijn en mensen uiteindelijk ook een beroep zullen doen op de diverse regelingen. Het rijk boekt lekker zijn efficiencykortingen in als bezuiniging, en de rekening komt bij de lokale overheden te liggen. Aan de vooravond van een herindeling waar het rijk opnieuw een forse extra structurele korting toepast op de algemene uitkering aan die nieuwe gemeente, ook onder het mom van efficiency, zal dat de financiële uitgangspositie niet rooskleuriger maken. Het zal enorme inspanningen vergen om een en ander goed op de rails te krijgen. Dat moeten wij niet onderschatten.
Daarnaast blijft de roep om economische ontwikkelingen. Uiteraard broodnodig al is het alleen al voor behoud van werkgelegenheid en behoud van ons voorzieningenniveau. Dus faciliteren waar dat kan. Voorwaardenscheppend bezig zijn. Ruimte bieden aan initiatiefnemers. Maar of er na al de wettelijk verplichte exercities met hun financiële consequenties ook middelen zullen zijn waardoor de gemeente zelf kan blijven bijdragen aan diverse ontwikkelingen, dat is de grote vraag die ik op dit moment niet kan beantwoorden.
En oh ja, dames en heren, dat zou ik nu bijna vergeten, ondanks de voorbereiding voor de nieuwe gemeente, ondanks de voorbereidingen voor het verantwoordelijk worden voor de nieuwe taken moet de winkel van gemeente Goedereede ook nog gewoon open blijven en u zo goed mogelijk van dienst zijn.
U zult als geen ander begrijpen welk een uitdaging dat is, en zal zijn, en dat er dan toch zo nu en dan keuzes moeten worden gemaakt. Daarbij worden projecten waar al afspraken en contracten voor liggen zoveel mogelijk afgemaakt. En uiteraard worden de wettelijke verplichtingen opgepakt. Maar het zal ook betekenen dat niet alle nieuwe dossiers meer opgepakt kunnen worden; dat is een onmogelijke opgave. Maar u kunt ervan op aan dat bestuur en organisatie tot het uiterste zullen gaan.
Dames en heren ik kom tot een afronding. 2012 wordt dus in alle opzichten een uitdagend en bijzonder jaar.
Want als laatste wil ik niet onbenoemd laten dat we dit jaar ook nog herdenken dat de stad Goedereede 700 jaar geleden stadsrechten kreeg en dat de toren van Goedereede 500 jaar geleden werd opgeleverd. Een mooi feestprogramma staat ons te wachten, geïnitieerd vanuit de Goereese gemeenschap zelf.
Laten we er met zijn allen, gemeente, inwoners en bedrijfsleven, dit jaar weer de schouders onder zetten. 2012 wordt een turbulent jaar, maar ook een jaar dat zeker kansen biedt! Als de herindeling doorgaat zou ik graag met u een moment aan het eind van het jaar kiezen om nog eens langdurig terug te blikken.
Bron: Gemeente Goedereede